Ян Боско пераказаў сваім духоўным сынам-салезіянам унікаліны манаскі дух, які з'яўляецца актам Бога і пераказвае чалавецтву асаблівае, харызматычнае апостальства сярод моладзі. Характарыстыка салезіянскага духа будзе паступова адкрывацца нашым вачам, адказваючы на тры галоўныя пытанні: як салезіянін працуе? Як любіць? І як моліцца?
ЯК САЛЕЗІЯНІН ПРАЦУЕ?
Тэрмін «ПРАЦА»ў салезіянскай духоўнасці выкарыстоўваецца для абазначэння як самой працы, так і ўмеркавання. Можна сказаць, што салезіянскае жыццё ёсць любоўю ў дзеянні, а не ў шматмоўнасці. Паводле вучэння святога Яна Боско трэба любіць не словам альбо языком, але канкрэтнымі ўчынкамі і праўдаю. Кожная хвіліна жыцця святога была сузіраннем Бога ў поўні Яго стварэння. Аналагічна і для кожнага салезіяніна, пасля ўнутраннай бойкі прымірэння штодзённых абавязкаў з засяроджваннем на малітве, наступае “віртуальная” лучнасць з Богам, дзякуючы якой, апостальская праца нараджаецца нанова ў “сузіранне ў дзеянні”.
Аднак, перш чым штодзённыя намаганні дасягнуць такіх вышынь, павінны яны стаць для салезіяніна "аскетызмам працы", на якуя ясна паказвае другая частка салезіянскага лозунга: “CAETERA TOLLE”,які закладвае адмаўленне ад ўсяго, што несумяшчальна з апостальскім духам, як камфорт, багацце і пагоня за задавальненнямі. Гэты аскетызм павінен характарызаваць гатоўнасць салезіяніна рабіць цяжкую працу з ахвярнасцю і гераізмам.
Ва ўсім гэтым ляжыць элемент пакуты, які так неабходны ў духоўным жыцці. Ксёндз Боско хацеў, каб кожны салезіянін умеў панаваць над болем фізічных хваробаў і над усімі жыццёвымі нягодамі. Яго сродкам на пакутаванне было само жыццё, убогае, сціплае, а часамі нават жудаснае.
Салезіянін павіннен клапаціцца аб рэальнасці выкананай працы, аб тым, каб яна, прадыктаваная рэальнымі патрэбамі, прапанаванымі праз "знакі часу”, не была ніколі пазбаўлена ініцыятывы, асабістых і творчых высілкаў.
ЯК САЛЕЗІЯНІМ ЛЮБІЦЬ?
Святы Ян Боско шчыра заклікаў: “Давайце любіць адно аднаго, бо любоў ад Бога паходзіць“. З гэтага вынікае, што любоў павінна быць узаемнай, брацкай, а не эгаістычнай. Cалезіянская любоў распальваецца ў сямейным духу. Праяўляецца яна ў шчырым, братэрскім даверы, таму што ўсіх аб'ядноўвае адна супольная мэта, такая самая апостальская актыўнасць і фармацыя. Любоў салезіяніна – гэта ўзаемная дапамога ў рэчах матэрыяльных і духоўных, паслухмянасць старэйшаму брату, які лічыцца за бацьку, без прымусу і духа крытыкі. Бог ёсць любоў, і хоча каб мы рабілі ўсё з любоўю і без прымусу. Сыны ксяндза Боско ва ўсіх адносінах спрабуюць увесці штосьці з сям’і, а менавіта сямейную атмасферу і дух. Да кожнага чалавека мы павінны падыходзіць, як да брата абосястры ў Божай сям'і, нягледзячы на іх верагодныя заганы. Салезіянін сам набліжаецца да маладога чалавека, а не чакае, пакуль ён падыйдзе да яго.Сам шукае яго,спрабуе заваяваць яголюбоў і давер праз сваю сардэчную дабрыню, гумар і ўзаемнае сяброўства. З даверам сапраўднай любові, як сын, здаецца ён Божаму провіду, і таму з’яўляецца аптымістам і зіхаціць паўсюль радасцю жыцця, шчырай усмешкай і дабрынёй, якая мае моц захапіць шматлікіх. Гэты радасны і аптымістычны гуманізм з'яўляецца адным з найбольш важных сродкаў, патрэбных у моладзевым апостальстве.
ЯК САЛЕЗІЯНІН МОЛІЦЦА?
Езус сказаў: «НЯСТОМНА МАЛІЦЕСЯ ». Зыходзячы з гэтага, ксёндзБоско вучыць, што калі вы працуеце, размаўляеце альбо проста гуляеце з моладдзю, ўзнясіце калі-некалі сваю свядомасць да Бога, ахвяруйце Яму ўсе вашыя справы. Жыць у прысутнасці Божай – гэта найбольш заўважальная і вельмі характэрная рыса духоўнасці ксяндза Боско. Малітва для яго адбывалася не толькі кленчачы ў касцёле, але таксама ў сваіх думках, у працы і адпачынку. Усё рабіў з вялікай любові да Бога і толькі для Яго хвалы.Такая любоў па-сапраўднаму выказваецца набожнасцю, якая называецца гатоўнасцю душы, каб пазбегнуць нават невялікай крыўды Бога і зрабіць усё для Яго. Так зразумелая набожнасць прыводзіць салезіяніна да малітвы жыцця, якая можа ператварыцца ў "сузіранне ў дзеянні", дзякуючы часта прамаўляючым малітоўным ускліканням і свядомай прысутнасці Бога ў кожнай хвіліне нашага жыцця.
Салезіянін заўсёды радасны на малітве. Радасць – гэта супакой душы, сумлення, а таксама плён выкананых абавязкаў. Ян Боско прагнуў, каб усе моманты, звязаныя з малітвай, былі сцісла злучаныя з душэўнай радасцю. Заўсёды любіў паўтараць: “Смутны святы – ніякі святы!”.
Маліцца, паводле Яна Боско – гэта прызнанне сваёй слабасці і някчэмнасці, гэта свядомасць, што без Бога я нічога не магу. Маліцца – гэта просьба дапамогі ў нябеснага Айца, Які жадае, каб мы былі маленькімі, каб пазней сталі вялікімі як Ён. Таму на малітве салезіяне давяраюць усё Божай магутнасці і моцна вераць у моцную сілу Божага провіду.
Магутнай дапамогай у практыцы набожнага жыцця, паводле салезіянскага рацэпта, з’яўляецца падзяка. Добры салезіянін заўсёды ўдзячны Богу. Дзякаваць Яму трэба нястомна і за ўсё: за жыццё, за Яго любоў да нас, за ўсіх людзей, якія нас любяць і дапамагаюць, за нашу сям’ю, здароў’е, ўсё стварэнне і за шчырыя ўсмешкі дзетак і моладзі.
Жыць так, быццам бачыў Нябачнага, і з радасцю цэлебраваць літургію жыцця, аддаючы Боскай велічы належную хвалу і пашану – вось рацэпт салезіянскай малітвы.
